Foto del docente

Iolanda Ventura

Associate Professor

Department of Classical Philology and Italian Studies

Academic discipline: L-FIL-LET/08 Medieval and Humanistic Latin Literature

Publications

vai alle Pubblicazioni

Publications prior to 2004

Volumi/Books (sole author):

1. Bartholomaeus Anglicus, De proprietatibus rerum, Liber XVII, ed. Iolanda Ventura, De Diversis Artibus, 79, N.S. 42 (Turnhout: Brepols, 2007).

2. Ps. Bartholomaeus Mini de Senis, Tractatus de herbis (MS London, British Library, Egerton 747), ed. Iolanda Ventura, Edizione Nazionale “La Scuola Medica Salernitana”, 5 (Firenze: SISMEL, 2009).

Volumi (traduzioni, curatele):

1. D. von der Nahmer, I. Ventura [trad.], Bibbia ed agiografia altomedievale (Bibel und hochmittelalterliche Hagiographie), Nuovo Medioevo, 48 (Napoli: Liguori, 2002).

2. G. Vinay, Alto Medioevo Latino. Conversazioni e no, Nuovo Medioevo 14 (Napoli: Liguori, 20032), ed. Massimo Oldoni ed Ileana Pagani, in collaborazione con Corinna Bottiglieri e Iolanda Ventura.

Articoli (pubblicati)/Articles (published):

1. ‘L’iconografia letteraria di Brunetto Latini, in Studi Medievali serie III, 38 (1997), p. 499-528.

2. ‘Mulierem fortem quis inveniet: la mulier fortis e la figura dell’imperatrice. Riflessioni su un topos altomedievale’, in Schola Salernitana: Annali, 3-4 (1998-1999), p. 125-174.

3. ‘Per un’edizione del Tractatus de herbis – Manoscritto Egerton 747’, in Salerno. Un progetto di paesaggio, ed. Paola Capone e Pierfranco Galliani, Kepos. Quaderni 28 (Milano: Guerini e Associati, 2002). p. 129-137.

4. ‘Die moralisierten Enzyklopädien des späteren Mittelalters: ein Überblick unter Berücksichtigung der Fallbeispiele des Lumen Anime, des Liber de exemplis et similitudinibus rerum und des Liber similitudinum naturalium’, in Reti Medievali: Rivista 4 (2003) (online al sito www.retimedievali.it) (12 Seiten).

5. ‘Der Liber Similitudinum Naturalium Konrads von Halberstadt und seine Quellen: ein Fallbeispiel aus der naturwissenschaftlichen Textüberlieferung im Spätmittelalter’, in Frühmittelalterliche Studien, 35 (2001), p. 349-406.

6. ‘Per una storia del Circa Instans. I Secreta Salernitana ed il testo del manoscritto London, British Library, Egerton 747: note a margine di un’edizione’, in Schola Salernitana: Annali 7-8 (2003), p. 39-109.

7. ‘Quaestiones and Encyclopedias: Some Aspects of the Late Medieval Reception of Pseudo-Aristotelian Problemata in Encyclopaedic and Scientific Culture’, in Schooling and Society: The Ordering and Reordering of Knowledge in the Western Middle Ages, ed. Alasdair A. MacDonald e Michael W. Twomey, Groningen Studies in Cultural Change, 6 (Leuven/Paris/Dudley MA: Peeters, 2004), p. 23-42.

8. ‘L’erbario alfabetico del De proprietatibus rerum di Bartolomeo Anglico, le sue fonti e la sua struttura: un esempio dell’evoluzione della botanica nelle enciclopedie del XIII secolo’, in Wissenssicherung, Wissensordnung and Wissensverarbeitung: Das europäische Modell der Enzyklopädien, ed. Theo Stammen e Wolfgang E. J. Weber, Colloquia Augustana, 18 (Berlin: Akademie Verlag, 2004), p. 291-337.

9. ‘Enciclopedie per una società civile : il Tresor di Brunetto Latini e l’enciclopedismo laico del Duecento italiano’, in Lo scadere della tensione ideale tra arte e cultura (Atti del Simposio Bucarest; Istituto Italiano di Cultura, 17-18 Novembre 2003), ed. Henri Mavrodin (Bucuresti: Paideia, 2004), p. 223-235.

10. ‘The curae ex animalibus in the Medical Literature of the Middle Ages: The Example of the Illustrated Herbals’, in Bestiaires médiévaux: Nouvelles perpectives sur les manuscrits et les traditions textuelles, ed. Baudouin Van den Abeele, Université Catholique de Louvain Publications de l’Institut d’Etudes Médiévales Louvain-la-Neuve (Turnhout: Brepols, 2005), p. 213-248.

11. ‘Das Buch 17 von De proprietatibus rerum: Ein Überblick über die Quellen und die Konzeption der Botanik’, in Bartholomäus Anglicus, De proprietatibus rerum: Texte latin et réception vernaculaire / Lateinischer Text und volkssprachige Rezeption (Actes du colloque international, Münster, 9-11.10.2003), ed. Baudouin Van den Abeele e Heinz Meyer, De Diversis Artibus 74, N.S. 37 (Turnhout: Brepols, 2005) p. 267-317.

12. ‘Per modum quaestionis compilatum... The Collections of Natural Questions and their Development from the Thirteenth to the Sixteenth Century’, in All You Need to Know: Encyclopaedias and the Idea of General Knowledge (Conference, Prangins, Switzerland, 18-20 Sept. 2003), ed. Paul Michel (online al sito www.enzyklopaedie.ch ) (44 Seiten).

13. ‘Cecco d’Ascoli’, in Medieval Science, Technology and Medicine: An Encyclopedia, ed. Thomas F. Glick, Steven J. Livesey, e Faith Wallis (London: Routledge, 2005), p. 122-124.

14. ‘Il De materia medica di Dioscoride nel Medioevo: mediazione araba e ricezione occidentale’, in Miscellanea Mediaevalia 34. Arabisches Wissen und lateinisches Mittelalter. Akten der 34. Kölner Mediävistentagung (6-9 Sept. 2004), ed. Andreas Speer e Lydia Wegener (Berlin/New York: De Gruyter, 2006), p. 317-339.

15. ‘On Preachers and Their Handbooks: The Trivium praedicabilium of Conrad of Halberstadt (MS Munich, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 14203) and the Literature of Preaching Aids of the Fourteenth Century’, in Quaerite primum regnum Dei. Sborník příspěvků k poctě Jany Nechutové [=Studies in honor of Jana Nechutova], ed. Helena Krmíčková, Anna Pumprová, Dana Růžičkova, e Libor Švanda (Brno: Matice Moravska, 2006), p. 265-279.

16. ‘Aristoteles fuit causa efficiens huius libri. On the reception of Pseudo-Aristotle’s Problemata in Late Medieval encyclopaedic culture’, in Aristotle’s Problemata in Different Times and Tongues, ed. Michèle Goyens e Pieter de Leemans, Mediaevalia Lovaniensia, ,Series I, Studia, XXXIX (Leuven: Leuven University Press, 2006), p. 113-144.

17. Un manuale di farmacologia medievale ed i suoi lettori: il Circa instans, la sua diffusione, la sua ricezione dal XIII al XV secolo’, in Atti del Convegno ‘La Scuola Medica Salernitana. Autori e Testi’ (Salerno, 3-5 Nov. 2004), ed. Danielle Jacquart ed Agostino Paravicini Bagliani, Edizione Nazionale “La Scuola Medica Salernitana”, 1 (Firenze: SISMEL, 2007), p. 465-533.

18. Formen des dominikanischen Enzyklopädismus im 14. Jahrhundert: Heinrich von Herford, Konrad von Halberstadt, Jakob von Soest’, in Sborník prací Filozofické fakulty brěnské univerzity, Graeco-Latina Brunensia (řada klasická), Brno, Masarykova univerzita, 12 (2007), p. 131-151.

19. Translating, Commenting, Re-translating: the Medical Sections of the Pseudo-Aristotelian Problemata and Their Readers’, in Science Translated / La Science en Traduction. Proceeding of the International Congress Leuven (May 26-29, 2004), ed. Michèle Goyens, An Smets e Pieter de Leemans, Mediaevalia Lovaniensia, ,Series I, Studia, XL (Leuven: Leuven University Press, 2008), p. 123-154.

20. Plant Symbolism in Thirteenth-Century Biblical Exegesis and in Bartholomaeus Anglicus’ De proprietatibus rerum’, in Schola Salernitana: Annali, 12 (2007), p. 121-134.

21. Il ritratto di Brunetto Latini nella cultura erudita dal XV al XVIII secolo’, in A scuola con Ser Brunetto. Indagini sulla ricezione di Brunetto Latini dal Medioevo al Rinascimento. Atti del Convegno Internazionale di Studi, Università di Basilea, 8-10 Giugno 2006, ed. Irene Maffia Scariati, Archivio Romanzo, 14 (Firenze: SISMEL, 2008), p. 287-319.

22. On Philosophical Encyclopaedism in the Fourteenth Century: The Catena aurea entium of Henry of Herford’, in Une lumière venue d’ailleurs. Héritages et ouvertures dans les encyclopédies d’Orient et d’Occident au Moyen Age. Actes du colloque de Louvain-la-Neuve, 19-21 mai 2005, ed. Godefroid de Callataÿ e Baudouin Van den Abeele, Réminisciences, 9 (Turnhout: Brepols, 2009), p. 199-245.

23. ‘La bella sapienza: Zur enzyklopädischen Literatur im italienischen Cinquecento’, in Enzyklopädistik 1550-1650: Typen und Transformationen vom Wissensspeichern und Medialisierung des Wissens, ed. Martin Schierbaum, ‘Pluralisierung und Autorität’, 18 (Münster: LIT Verlag, 2009), p. 79-101.

24. ‘Salvatore de Renzi e la letteratura farmacologica salernitana’, in La Collectio Salernitana di Salvatore de Renzi, ed. Danielle Jacquart ed Agostino Paravicini Bagliani, (Edizione Nazionale “La Scuola Medica Salernitana”, 3 (Firenze: SISMEL, 2008 [ersch. 2009]), p. 89-125.

25. On the Representation of the Animal World in the Collections of Natural Questions between Late Middle Ages and Early Modern Time’, in Reinardus, 21 (2008-2009), p. 182-200.

26. ‘Une oeuvre et ses lecteurs: la diffusion du Circa instans salernitain’, in Florilegium medievale. Etudes offerts à Jacqueline Hamesse à l’occasion de son éméritat, ed. Olga Weijers e José Meirinhos, Textes et Etudes du Moyen Age, 50 (Turnhout: Brepols, 2009), p. 585-607.

27. ‘Toward a Critical Edition of Bartholomew the Englishman’s De proprietatibus rerum: Editorial Principles, Goals, and Open Paths’, in W-mail: Werkgroep Middelnederlandse Literatuur, 11/1 (2010), p. 18-32, (online unter: www.wemal.let.uu.nl/w-mail.html).

28. ‘Il Circa instans dello Pseudo-Matteo Plateario: per una storia della diffusione, verso la preparazione di un’edizione’, in Minerva. Revista del Departamento de Filología Griega y Filología Latina, Universidad de Valladolid, 23 (2010), p. 35-80.

29. ‘Il Circa instans nella cultura medica del Tardo Medioevo: le traduzioni volgari in francese, tedesco ed olandese’, in Le civiltà e la medicina, ed. Gerardo Sangermano (Salerno: Gaia Editrice, 2011), p. 138-219.

30. ‘Theory and Practice in Amatus Lusitanus’ Curationum medicinalium centuriae : the Case of Fevers’, in Korot, 20 (2009-2010), p. 139-179.

31. ‘Zur Rolle der Medizin in der enzyklopädischen Kultur des Mittelalters’, in Sborník prací Filozofické fakulty brěnské univerzity, Graeco-Latina Brunensia (řada klasická), Brno, Masarykova univerzita, 15 (2010), p. 107-134.

32. ‘Medicina, magia e Dreckapotheke: sull’uso delle sostanze animali nella letteratura medica dal XII al XV secolo’, in Terapie e guarigioni nel Medioevo (Ariano Irpino, 5-7 Ottobre 2008), ed. Agostino Paravicini Bagliani, Edizione Nazionale ‘La Scuola Medica Salernitana’, 6 (Firenze: SISMEL, 2011), p. 303-362.

33. ‘Cultura medica a Napoli nel XIV secolo’, in Boccaccio angioino. Verso il centenario, ed. Giancarlo Alfano, Alessandra Perriccioli Saggese e Teresa D’Urso, Destini incrociati/Destins croisés, 7 (Bern u.a.: Peter Lang Verlag, 2012), p. 251-288.

34. ‘Experimentum vero fallax: acquisizione della conoscenza e sperimentazione pratica nei commenti ad Aphorismi I, 1’, in Expertus sum: l’expérience par les sens en philosophie naturelle, XIIe-XIVe siècles (Pont-à-Mousson, 5-7 Février 2009), ed. Thomas Benatouïl ed Isabelle Draelants, Micrologus’ Library, 40 (Firenze: SISMEL, 2011), p. 359-384.

35. ‘Medicina e farmacopea della Scuola Medica Salernitana e traduzioni italiane: ipotesi di lavoro’, in Volgarizzare, tradurre e interpretare nei secc. XIII-XVI. Atti del Convegno internazionale di studio. Studio, Archivio e Lessico dei volgarizzamenti italiani (Salerno, 24-25 novembre 2010), ed. Sergio Lubello (Strasbourg: Editions de Linguistique et Philologie, 2011), p. 29-53.

36. (in collaborazione con M. Goyens) ‘Ps. Johannes Mésue, De gradibus simplicium’, in Translations médiévales. Cinq siècles de traductions en français au Moyen Âge (XIe – XVe). Étude et Répertoire, sous la direction de Claudio Galderisi (Turnhout: Brepols, 2011), p. 773-774.

37. ‘Bernard de Gordon, Pronostica’, in Translations médiévales. Cinq siècles de traduction en français au Moyen Age (XIe-XVe siècles). Étude et Répertoire, sous la direction de Claudio Galderisi (Turnhout: Brepols, 2011), p. 355-356.

38. ‘Bernard de Gordon, De antidotis et medicaminibus que valent in passionibus a capite ad calcem’, in Translations médiévales. Cinq siècles de traduction en français au Moyen Age (XIe-XVe siècles). Étude et Répertoire, sous la direction de Claudio Galderisi (Turnhout: Brepols, 2011), p. 352.

39. ‘Bartholomaeus Anglicus, De proprietatibus rerum: eine mittelalterliche Enzyklopädie, ein Editionsprojekt’, in Literatur in der Stadt. Magdeburg im Mittelalter und Frühen Neuzeit, ed. Michael Schilling, Beihefte zum Euphorion, 70 (Heidelberg: Winter Verlag, 2013), p. 77-96.

40. ‘Bartolomeo Anglico e la cultura filosofica e scientifica dei frati nel XIII secolo: aristotelismo e medicina nel De proprietatibus rerum’, in I Francescani e le Scienze. Atti del XXXIX Convegno Internazionale Assisi, 6-8 Ottobre 2011, Atti dei Convegni della Società Internazionale di Studi Francescani e del Centro Universitario di Studi Francescani (Spoleto: Fondazione Centro Italiano di Studi sull’Alto Medioevo, 2012), p. 49-140.

41. ‘Sulla diffusione del Circa instans nei manoscritti e nelle biblioteche del Tardo Medioevo: ricezione e lettura di un’opera medica’, in La produzione tecnica e scientifica nel Medioevo: libro e documento tra scuole e professioni, ed. Giuseppe de Gregorio e Maria Galante, Studi e Ricerche, 5 (Spoleto: Fondazione Centro Italiano di Studi sull’Alto Medioevo, 2013), p. 465-549.

42. ‘Il Dioscorides alphabeticus : un esempio di farmacopea arabo-latina?’, in Circolazione dei saperi nel Mediterraneo : filosofia e scienze, secoli IX-XVII. / Circulation des savoirs autour de la Méditerranée : philosophie et sciences, IXe-XVIIe siècle, ed. Ahmad Hasnawi e Graziella Federici Vescovini (Firenze: Cadmo Edizioni, 2013), p. 159-166.

43. ‘Encyclopédie et culture philosophique au Moyen Age. Quelques considérations’, in Encyclopédire. Formes de l’ambition encyclopédique dans l’Antiquité et au Moyen Age, ed. Arnaud Zucker, Collection d’Études médiévales de Nice, 14 (Turnhout, Brepols, 2014), p. 107-123.

44. ‘Un’opera araba e la sua traduzione: il Liber fiduciae de simplicibus medicinis di Stefano di Saragozza,’ in Il mare e la medicina. Atti del XLVII Convegno Nazionale della Società Italiana di Storia della Medicina, Salerno, 3-5 Settembre 2009 (Salerno: Laveglia Editore, 2011), p. 83-108.

45. ‘Encyclopaedic Works on the Bible II : Christianity. B : Medieval Times and Reformation Era’, in Encylopedia of Bible and Reception, ed. Volker Leppin (Berlin-New York: De Gruyer, 2013), col. 897-900 (edizione elettronica).

46. ‘Changing Representations of Botany in Encyclopeaedias from the Middle Ages to the Renaissance’, in Collectors’ Knowledge : What is kept, what is discarded/ Aufbewahren oder Wegwerfen – Wie Sammler entscheiden, ed. Anthony T. Grafton, Anja-Silvia Goeing e Paul Michel, Brill’s Studies in Intellectual History, 227(Leiden-Boston, Brill, 2013), p. 97-143.

47. (in collaborazione con M. Forlivesi, Università degli Studi Chieti-Pescara) ‘DarIL : una banca dati per la storia della cultura universitaria dal Rinascimento all’Età Moderna. I. M. Forlivesi, Il Digital Archives of Inaugural Lectures at Renaissance and Early Modern Universities (DarIL) : struttura, contenuti e potenzialità ; II. I. Ventura, Le lezioni inaugurali dei corsi di medicina dell’Ateneo di Padova tra Seicento e Settecento : appunti per una indagine tipologica’, in Quaderni per la Storia dell’Università di Padova, 46 (2013), p. 173-181 (Autore: M. Forlivesi), e 182-220 (Autore: I. Ventura).

48. ‘Enzyklopädie’, in Germania Litteraria Mediaevalis Francigena I : Die Rezeption lateinischer Wissenschaft, Spiritualität, Bildung und Dichtung aus Frankreich, ed. Fritz-Peter Knapp (Berlin-New York: De Gruyter, 2014), p. 161-199.

49. (in collaborazione con Concetta Pennuto, Centre d’Etudes Supérieurs de la Renaissance, Tours), ‘Reconstruire l’histoire de la santé en Région Centre au Moyen Age et à la Renaissance : le projet SaRC’, in Bulletin de l’Association ‘Les amis de l’I.R.H.T.’, November 2013, p. 1-2.

50. Il Circa instans attribuito a Platearius: trasmissione manoscritta, redazioni, criteri di costruzione di un’edizione critica’, in Revue d’Histoire des Textes, 10 (2015), p. 249-362.

51. ‘Sume tibi aromata prima. Profumi ed aromi nell’esegesi ad Ex. 30’, in Parfums et odeurs au Moyen Age. Sciences, usages et symboles. Actes du Colloque du Louvain-la-Neuve/Leuven, 15-17 mars 2012, ed. Agostino Paravicini Bagliani, Micrologus’ Library, 67 (Firenze: SISMEL, Edizioni del Galluzzo, 2015); p. 349-428.

52. ‘Médecine et encyclopédie entre Renaissance et époque moderne: l’example de Giorgio Valla et Johann Heinrich Alsted’, in Erudition et culture savante de l’Antiquité à l’époque moderne, ed. François Brizay e Véronique Sarrazin, Histoire (Rennes: Presses Universitaires de Rennes, 2015), p. 217-235.

53. ‘Extraire, organiser, transmettre le savoir dans les encyclopédies du Moyen Age tardif : Albert le Grand dans le Speculum naturale de Vincent de Beauvais et la Catena aurea entium d’Henry d’Herford’, in Lire en extraits. Histoire de la lecture et de la production des textes de l’Antiquité à la fin du Moyen Age, ed. Sébastien Morlet, Cultures et Civilisations Médiévales (Paris: PUPS, 2015), p. 443-464.

54. ‘Les recueils de questions-réponses à l’Époque Moderne: une forme de transmission du savoir scientifique?’, in SHS Web of Conferences. Vol. 22 (2015): Les séries de problèmes, un genre au carrefour des cultures. LabEx HASTEC, Paris, 2011-2014, ed. Alain Bernard (online in http://www.shs-conferences.org/articles/shsconf/abs/2015/09/contents/contents.html [http://www.shs-conferences.org/articles/shsconf/abs/2015/09/contents/contents.html]; 14 p.).

55. ‘Medieval Pharmacy and Arabic Heritage : the Salernitan Collection « Circa instans »’, in Micrologus XXIV (2016): The Impact of Arabic Sources on Divination and the Practical Sciences in Europe and Asia (Erlangen, 21-23 janvier 2014), ed. Agostino Paravicini Bagliani, (Firenze: SISMEL, 2016), p. 339-401.

56. ‘Le disputationes universitarie: uno strumento per una storia della medicina moderna? Riflessioni a partire dalle miscellanee di scritti universitari’ in Itinerari. Rivista di Studi sul Rinascimento, ed. F. De Felice e P. Graziani, Chieti 2016, p. 143-178.

57. ‘Pietro d’Abano’, in Dizionario Biografico degli Italiani, pubblicato online al sito www.treccani.it.

58. ‘Plateario’, in Dizionario Biografico degli Italiani (in collaborazione con Victoria Recio Muñoz), pubblicato online al sito www.treccani.it.

59. ‘Peter of Abano on Botany and Pharmacology’, in Philosophy between Text and Tradition. Peter of Abano and the Reception of Aristotle’s Problemata physica in the Middle Ages, ed. Pieter De Leemans e Marten F. Hoenen (Leuven, Leuven University Press, 2016), p. 163-200.

60. ‘Mittelalterliche Medizin in der Bibliothek Marquards Gude’, in Retter der Antike. Marquard Gude auf der Suche nach den Klassikern, ed. Patrizia Carmassi (Wiesbaden, Harrassowitz, 2016; Wolfenbütteler Forschungen, 147), p. 349-403.

61. ‘La structure du corps humain et ses lecteurs : le discours savant sur les humeurs dans les encyclopédies du XIIIe siècle ‘ in Compar(a)ison: Humeurs, ed. Giancarlo Alfano, Anne Robin, Michèle Guillemont, Roland Béhar, Bern et al., Peter Lang Verlag, 2017, p. 15-35.

62. ‘Gerard of Cremona and the ‘Liber Albenguesim medicinarum simplicium et ciborum’, in Ex oriente Lux. Translating Words, Scripts and Styles in Medieval Mediterranean Society, ed. Charles Burnett e Pedro Mantas España, UCOPress. Cordoba University Press – CNERU (Córdoba Near Eastern Research Unit) – The Warburg Institute, 2016 (Arabica Veritas, 2), p. 107-132.

63. ‘Un best-seller farmaceutico medioevale tra produzione di libri e pratiche di lettura: il Circa instans attribuito a «Platearius»’, in Orbis disciplinae. Hommages en l’honneur de Patrick Gautier Dalché, ed. Nathalie Bouloux, Anca Cristina Dan e George Tolias, Turnhout, BREPOLS, 2017, p. 625-647.

64. ‘Ps. Galenus, De medicinis expertis: per un état des lieux’, in Summa doctrina et certa experientia. Studi su medicina e filosofia per Chiara Crisciani, ed. Gabriella Zuccolin, Firenze, SISMEL, 2017 (Micrologus’ Library, 79), p. 161-193.

Articoli (in preparazione, in corso di stampa)/Articles (in press, or in preparation):

1. ‘The Liber de simplici medicina (Circa instans) attributed to «Platearius»: A Handlist of Latin and Vernacular Manuscripts’, in preparazione per la rivista «Scriptorium».

2. ‘Alberto Magno: un’auctoritas dell’enciclopedismo domenicano?’, in «Spicae : Cahiers de l’Atelier Vincent de Beauvais», in preparazione.

3. ‘Il Tacuinum sanitatis di Ibn Butlan ed il Tacuinus morborum di Ibn Jazla’, in preparazione per la rivista «Italia Medievale e Umanistica».

4. ‘Un glossario medico e la sua storia, tra farmacopea e lessicografia: i Synonyma Antidotarii’, in preparazione per la rivista «Mittellateinisches Jahrbuch».

5. ‘Les recueils de distinctions bibliques et leur structure : quelques réflexions’, in La pensée sérielle au Moyen Age, ed. Anne Marie E. De Gendt ed Alicia Montoya, in corso di stampa.

6. ‘La farmacopea medioevale e la medicina delle donne: riflessioni sui mutamenti dei «protocolli terapeutici»’, in La médecine des femmes, ed. Concetta Pennuto, in preparazione.

7. ‘L’oeil et la vision entre anatomie, pharmacopée et chirurgie au Moyen Age: un dialogue difficile entre savoirs en développement’, in Towards the Authority of Vesalius: Representation of the Human Body in the Antiquity, the Middle Ages, and the Renaissance, ed. Pieter de Leemans et al., in preparazione.

8. ‘Ame et corps dans les outils à l’usage des prédicateurs du Moyen Age tardif’ in New Perspectives on Thomas of Ireland’s Manipulus florum/Nouvelles perspectives sur le Manipulus florum de Thomas d’Irlande, ed. Chris L. Nighman, in corso di stampa.

9. ‘Criteria of classification of medical remedies in Medieval Pharmacy’, in Von der Klassifizierung zum Konzept: Interdisziplinäre Heuristiken zur Konzeptualisierung von Flora, Fauna, Mensch und Landschaft, ed. Tanja Pommerenning, in preparazione.

10. ‘Constantine the African on Pharmacy: toward a Reconstruction of Practica Pantegni II’ in Sborník prací Filozofické fakulty brěnské univerzity, Graeco-Latina Brunensia (řada klasická), Brno, Masarykova univerzita, in preparazione.

11. ‘Les mélanges manuscrits autour des Canones et du Grabadin du Pseudo-Mesue : questions de contenu et de catalogage’ in Miscellanées scientifiques médiévales, ed. Danielle Jacquart ed Agostino Paravicini Bagliani, in preparazione.

 

12. ‘Un docente di medicina del XVIII secolo e la sua produzione scientifica: sulle disputationes di Michael Alberti’, in I Castelli di Yale, in preparazione.

13. ‘Auf der Suche nach einem Phantom: Dioscorides im Verweissystem naturkundlicher und medizinischer Werke des 13. Jahrhunderts’, in Verweiskulturen des Mittelalters. Akten der Tagung des Mediävistischen Arbeitskreises der Herzog-August Bibliothek, ed. P. Schmidt et al., in preparazione. Una versione provvisoria di questo articolo è in corso di stampa nella rivista «Romance Philology».

14. ‘Galenic Pharmacology in the Middle Ages: Galen’s De simplicium medicamentorum temperamentis et facultatibus and its Reception between 500 and 1490’, in Brill Companion to Galen, ed. B. Zipser et al., in preparazione.

15. ‘Wie beherrscht man die Kenntnis der medicamina? Fehler und Normierung in der universitären Pharmakologie’, in Kölner Mediävistentagung 40: Irrtum – Error – Erreur, ed. Andreas Speer e Maxime Mauriège, in corso di stampa.

16. ‘Curiosità, insegnamento e piacere nelle enciclopedie del Tardo Medioevo: il caso del Responsorium curiosorum attribuito a Corrado di Halberstadt’, in «Ludica: Annali di Storia e Civiltà del Gioco», in corso di stampa.

17. ‘The Diffusion of Arabic Pharmacological Knowledge in Europe (Middle Ages)’, in The Islamic Sciences in the Western World (Middle Ages-Renaissance): Exchanges, Transmission, Influence, ed. A.Paravicini Bagliani, in preparazione per la rivista «Micrologus».

18. «Middle Ages», in Cultural History of Plants, ed. A. Touwaide, London et al., Routledge, in corso di stampa (in collaborazione con A. Hunt e J. Meyer).

Pubblicazioni online:

Edizione e trascrizione di 24 testi di paginae (Prolusiones academicae) pronunciate durante il XVII ed il XVIII secolo all’Università di Padova, ed oggi conservati nei «Faldoni» nr. 574 e 575 dell’Archivio Antico dell’Università di Padova (AAUP). Le edizioni di questi testi sono state preparate nell’ambito del progetto Archivio digitale delle prolusioni accademiche in età d’antico regime - Digital Archive of Inaugural Lectures at Renaissance and Early Modern Universities (DarIL; Coordinatori: Prof. Dr. Gregorio Piaia [Università degli Studi di Padova], Dr. Iolanda Ventura [IRHT Paris/Orléans/Université Orléans], e Prof. Dr. Marco Forlivesi [Università degli Studi Chieti-Pescara]), e sono state pubblicate online sul sito www.daril.eu, dove sono consultabili e scaricabili gratuitamente.

Lista delle Prolusiones pubblicate:

1) Michael Angelus Carmeli, Dissertatio de Ieremiae propheta

2) Ioannes Albertus Columbus, Acroasis de elementis cosmographiae

3) Hieronymus de Renaldis, De synthesi veterum geometrarum disputatio

4) Id., De matheseos usu in rebus physicis et mechanicis amplificandis augendisque mentis humanae viribus

5) Franciscus Maria Leoni, De IV Evangelis ab Ecclesia receptis disceptatio

6) Id., De necessitate religionis divinitus reseratae disceptatio

7) Bonaventura Luchi, De miraculis dissertatio

8) Id., De primatu versionis Grecae septuaginta senum nomine insignitae inter Veteris testamenti versiones dissertatio

9) Salvatore Mandruzzato, Dell’arte medica e farmaceutica

10) Ioannes Baptista de Marchettis, Dissertatio de anima

11) Id., Disssertatio de physica

12) Jacobus Placentinus, Acroasis de theoretica medicina

13) Angelus Schiavettus, Disputatio in eum Aristotelis locum et cap. 1 libro I Metaphysicorum « Per experientiam ars et scientia hominis procedunt »

14) Id., De praenotione Dei

15) Jacobus Scovolo, De corde humano

16) Clemens Sibilliatus, Eloquentiae studium civitatibus proclivisque rebus utilissimum

17) Laurentius Soardus, In libros Aristotelis De natura et motu exordium ductum a ratione philosophandi antiqua et nova

18) Id., In libros tres Aristotelis De anima schola prima

19) Antonius Vallisnerius, De musei usu et utilitate

20) Id., Proemium ad naturalem historiam

21) Antonius Valsecchi, Acroasis de Trinitatis mysterium

22) Id., Oratio de Verbi incarnatione

23) Hieronymus Vandellius, De usu et abusu turundarum et penicillorum in curandis vulneribus

24) Id., De ossium morbis